Türkiye Cumhurbaşkanları
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına göre Türkiye Cumhurbaşkanı devletin başı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır. Cumhurbaşkanı tek dereceli seçim sonucu beş yıllığına görev yapar. Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir. Cumhurbaşkanının hastalık, yurt dışına çıkma, ölüm, çekilme veya başka bir nedenle görevini sürdürememesi durumunda Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı vekâleten görev yapar. Cumhurbaşkanı en az 40 yaşında, yüksek öğrenim görmüş ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşı olmalıdır.
Bugüne kadar 12 kişi ant içerek cumhurbaşkanlığı yaparken 5 kişi de cumhurbaşkanlığına vekillik etti. Bu kişilerden ikisi görevleri sırasında doğal nedenlerden hayatlarını kaybetti (Mustafa Kemal Atatürk ve Turgut Özal), ikisi askerî darbeler sonucu devrildi (Celâl Bayar ve İhsan Sabri Çağlayangil) ve biri Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından görevden alındı (Cemal Gürsel).
İlk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, 1923’te oy birliği ile seçildi. 15 yıl 12 gün ile bu görevde en çok kalan kişi olan Atatürk, dört dönem cumhurbaşkanlığı yaptı. Turgut Özal ise 3 yıl 159 gün cumhurbaşkanlığı yaparak bu görevde en az kalan kişi oldu. Göreve geldiğinde 42 yaşında olan Atatürk en genç, 69 yaşında olan Fahri Korutürk ise en yaşlı cumhurbaşkanıdır.
| No. | İsim (Doğum-Ölüm) |
Görev | Görev süresi | Siyasi parti | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Görev başlangıcı | Görev bitişi | |||||
| 1 |  |
Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938) |
Cumhurbaşkanı | 29 Ekim 1923 | 10 Kasım 1938 (Görevi başında öldü) |
Cumhuriyet Halk Partisi |
| — |  |
Mustafa Abdülhalik Renda (1881-1957) |
TBMM Başkanı (Cumhurbaşkanı Vekili) |
10 Kasım 1938 | 11 Kasım 1938 | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 2 |  |
İsmet İnönü (1884-1973) |
Cumhurbaşkanı | 11 Kasım 1938 | 22 Mayıs 1950 | Cumhuriyet Halk Partisi |
| 3 |  |
Celâl Bayar (1883-1986) |
Cumhurbaşkanı | 22 Mayıs 1950 | 27 Mayıs 1960 (Devrildi) |
Demokrat Parti |
| — |  |
Cemal Gürsel (1895-1966) |
Milli Birlik Komitesi Başkanı (Geçici Devlet Başkanı) |
27 Mayıs 1960 | 10 Ekim 1961 | Askeri |
| 4 | |
Cemal Gürsel (1895-1966) |
Cumhurbaşkanı | 10 Ekim 1961 | 2 Şubat 1966 (Görevden alındı) |
Bağımsız |
| — | İbrahim Şevki Atasagun (1899-1984) |
Cumhuriyet Senatosu Başkanı (Cumhurbaşkanı Vekili) |
2 Şubat 1966 | 28 Mart 1966 | Bağımsız | |
| 5 |  |
Cevdet Sunay (1899-1982) |
Cumhurbaşkanı | 28 Mart 1966 | 28 Mart 1973 | Bağımsız |
| — | Tekin Arıburun (1903–1993) |
Cumhuriyet Senatosu Başkanı (Cumhurbaşkanı Vekili) |
28 Mart 1973 | 6 Nisan 1973 | Adalet Partisi | |
| 6 |  |
Fahri Korutürk (1903-1987) |
Cumhurbaşkanı | 6 Nisan 1973 | 6 Nisan 1980 | Bağımsız |
| — | İhsan Sabri Çağlayangil (1908-1993) |
Cumhuriyet Senatosu Başkanı (Cumhurbaşkanı Vekili) |
6 Nisan 1980 | 12 Eylül 1980 | Adalet Partisi | |
| — | Kenan Evren (1917- ) |
Milli Güvenlik Konseyi Başkanı (Geçici Devlet Başkanı) |
12 Eylül 1980 | 9 Kasım 1982 | Askeri | |
| 7 | Kenan Evren (1917- ) |
Cumhurbaşkanı | 9 Kasım 1982 | 9 Kasım 1989 | Bağımsız | |
| 8 |  |
Turgut Özal (1927-1993) |
Cumhurbaşkanı | 9 Kasım 1989 | 17 Nisan 1993 (Görevi başında öldü) |
Anavatan Partisi |
| — | Hüsamettin Cindoruk (1933- ) |
TBMM Başkanı (Cumhurbaşkanı Vekili) |
17 Nisan 1993 | 16 Mayıs 1993 | Doğru Yol Partisi | |
| 9 |  |
Süleyman Demirel (1924- ) |
Cumhurbaşkanı | 16 Mayıs 1993 | 16 Mayıs 2000 | Doğru Yol Partisi |
| 10 |  |
Ahmet Necdet Sezer (1941- ) |
Cumhurbaşkanı | 16 Mayıs 2000 | 28 Ağustos 2007 | Bağımsız |
| 11 |  |
Abdullah Gül (1950- ) |
Cumhurbaşkanı | 28 Ağustos 2007 | 28 Ağustos 2014 | Adalet ve Kalkınma Partisi |
| 12 |  |
Recep Tayip Erdoğan (1954- ) |
Cumhurbaşkanı | 28 Ağustos 2014 | Görevde | Adalet ve Kalkınma Partisi |
İlk yorum yapan siz olun